Category: یادداشت
-
واقعیتِ ساده و فلسفه‌ی پیچیده
استاد فلسفه‌ی اخلاق در دانشگاهی در کالیفرنیا به این نتیجه رسیده که بسیاری دانشجویان در امتحانات تقلب می‌کنند. نقشه‌ای می‌ریزد و سوالات امتحان را با پاسخ‌های نادرست در وبسایتی که پاتق محصلین برای به اشتراک‌گذاریِ پرسش‌پاسخ‌هاست، قرار می‌دهد. طبق ادعایش، برای کسی که کوچک‌ترین توجهی به مطالب کلاس می‌کرده پاسخ‌ها به شکلی آشکار و در ذوق‌زننده…
-
خودداری از دعوای توییتری و اتهامِ آلارمیست‌بودن
جاناتان هاید -روان‌شناس و نظریه‌پرداز مشهور آمریکایی- در مقاله‌ای مفصل به نقدهای اصلی به نظریه‌اش درباره‌ی تاثیر مخرب شبکه‌های اجتماعی (و به طور مشخص اینستاگرام) بر روی نوجوانان (و به طور مشخص دخترها) پاسخ داده اشست. لینک مقاله/جستارش را اینجا گذاشته‌ام و خواندنش را به کسانی که به این طرز نوشتن علاقه‌مندند توصیه می‌کنم: نمونه‌ی خوبی‌ست از…
-
وقتی فلسفه با زیست روزمره مرتبط است
آن زمان، جدی‌گرفتنِ ادراکِ حیوانات و حرف در این‌باره که احساس درد و لذت در گاو و موش و خوک تفاوت چندانی با آدمیزاد ندارد مثل سال‌های اخیر شیک و بعدتر کلیشه نشده بود و آدم‌های نظیر او بیشتر نچسب و موی دماغ بودند تا الگو و قهرمان
-
رژه دیدن از عوام: خودبرتربینی و خودمردم‌پنداری
در روانشناسیِ اجتماعی، مفهوم pluralistic ignorance به طور مشخص بر اختلاف یا فاصله بین نظر شخصی فرد و آن چه وی عقیده‌ی جمعی می‌پندارد متمرکز است. در یک شکل آن: اگر از فردی در خصوص برابری زن و مرد بپرسید خواهد گفت شخصا به آن معتقد است، در عین حال باور دارد اغلب مردهای هم…
-
کرختیِ روانی، ناچاری و میلیون‌ها میلیونر
یکی از مشهورترین و شاید تامل‌برانگیزترین نقلِ قول‌های قرن بیستم منسوب به فرد بدنامی است. جوزف استالین ظاهرا گفته “مرگ یک انسان تراژدی است و مرگ یک میلیون انسان آمار”. پرمناقشه بودن شخص ایشان باعث نشده از این جمله کم استفاده شود اما اگر صادره از اینشتین، سارتر یا داستایفسکی بود شاید اقبال بیشتری هم…
-
برتری موسیقی بر کلام؟! یا همه‌چیز بر کلام؟
ایوان تورگنیف در انتهای داستان “آبهای بهاری” خاضعانه از زیر بار توصیف احوالاتی که بر پرسوناژ داستان خود رفته شانه خالی می‌کند. می‌نویسد “توصیف احساسی را که پس از خواندن نامه به سانین دست داد به عهده نمی‌گیریم. یافتن سخن مناسب برای چنین عواطفی دشوار است، چون عمیق‌تر و شدیدتر و پرمعناتر از هر سخن‌اند.…
-
تی‌اس الیوت، برتراند راسل و راننده تاکسیِ کنجکاو
تی‌اس الیوت –شاعر و نویسنده‌ی مشهور امریکایی انگلیسی- تعریف می‌کند در یکی از دفعاتی که در لندن سوار تاکسی شده بود، راننده با نگاه نخست پرسیده: شما الیوت هستید؟ و در پاسخ حیرت نویسنده‌ی مشهور از این بازشناسی، ادعا کرده یک‌بار برتراند راسل هم سوار تاکسی‌اش شده و گفتگویش با فیلسوف مشهور را چنین نقل…
-
زندگی پنهان
ارسطو گفته بود شخصیت ما را انتخاب‌هایمان می‌سازد نه عقایدمان. در توضیح سخنش استدلال می‌کند ما در دفاع یا برضد خوبی یا بدی دست به انتخاب می‌زنیم، در عین حال عقایدی در باب چگونگی چیزها اختیار می‌کنیم، اینکه چه کسانی و چگونه از آن‌ها منفعت می‌برند. اما تصمیم به انتخاب، به هیچ عنوان، تنها یک…
-
مشاغل پرخطر
از مشاغل پرمخاطره تدریس فلسفه در سحرگاه است. برتراندراسل در تاریخ فلسفه غرب نوشته دکارت از سحرخیزی متنفر بود و تقریبا در بیشتر عمر خود کمتر روزی پیش از ظهر از خواب برخاست. وقتی کریستانیا ملکه سوئد، به اصرار، ایشان را به قصر خویش در سرزمین اسکاندیناوی کشاند، کاشف به عمل آمد مقرر گشته فیلسوف محترم…
-
فریاد / تشویش
وودی آلن در اشاره‌ای طعنه‌آمیز به دوگانه‌ی دکارتیِ ذهن و جسم، می‌گوید: انسان از دو بخش تشکیل می‌شود، جسم و ذهن، منتها همه‌ی کیف و حال سهم جسم است. آلن آگاه‌تر از آن است که نداند این‌دو در هم تنیده‌اند، مرادش آن است که یکی بختش می‌برد، حال آن‌که دیگری بی‌بهره می‌ماند. در انتهای فیلم…
asadr.info 