دسته: یادداشت
-
شبیه در تراژدی، متفاوت در کمدی
اندرو اسکات را عموما با نقشِ موریارتی در نسخهی آخرِ شرلوک هلمز میشناسند. مثل خیلی ایرلندیها در بازیگری استعدادی ذاتی و درخشان دارد؛ به خصوص در تئاتر. اجرای اخیرش از نمایش Uncle Vanya – اثر ستایششدهی چخوف- که در آن به تنهایی نقش هشت نفر را بازی کرده اما شگفتانگیز است. بدون وقفه، بدونِ تغییر لباس و…
-
از فیلسوفِ کجخلق تا ادیبِ والَمیده
در پیشگفتارها چه مینویسند؟ در طول تاریخِ مکتوبات برای متنِ گاهی مختصر و گاه مفصلی که پیش از آغازِ کتاب گنجانده میشود عباراتِ مختلفی مصطلح شده است. خط مرز میانِ آن اصطلاحات -مثل بسیاری مفاهیم قراردادی- آنچنان که انتظار میرود بارز و تشخیصدادنی نیست و به تکهمتنها نمیشود با قطعیت برچسب زد و بدونِ اختلافنظر…
-
زوالِ تمدن غرب با یک استخدام
ششم دسامبر ۲۰۲۳، پیتر سینگر -فیلسوف برجستهی استرالیایی- آخرین سخنرانی (لکچر)اش را در دانشگاه پرینستون انجام داد. شنیدناش برای همهجور مخاطب آموزنده است. نخست اینکه الگوی خوبیست از تواضعِ واقعی در عین جدیت، منهای ادا و اصول و نمایشِ فروتنیِ نالازم. مرور آثار تالیفی و تحقیقات پرشمارش را خلاصه میکند و حوصلهی مخاطب را با…
-
به یاد آر، اما نه به تلخی
همهی ما گذشتهای داریم که روزی به آن بازمیگردیم؛ برخی به اجبار، برخی به انتخاب و برخی از سرِ رویدادی ناخواسته. داستانِ فیلم "به هوای دزدیدنِ اسبها" که بر اساسِ رمانِ مشهوری به همین نام از پِر پترسون -نویسندهی نروژی- ساخته شده ماجرای یکی از این بازگشتهاست. اگرچه فیلم تلاش میکند نقشِ اتفاقات را…
-
دربارهی یک سقوط
ادگار آلن پو زمانی سرود "سالها عشقورزیدن به آنی از نفرت فراموش میشود". داستان فیلمِ آناتومیِ یک سقوط، رویهمرفته، قراردادنِ یک رمانس روی میز تشریح است. تجسم ذرهذره ناپدیدشدنِ یک کُل با پرداختن به جزئیاتاش. تحلیلرفتنِ یک رابطهی عاشقانه وقتی لحظهلحظههایش آشکار و شکافته شوند. رنگباختنِ خاطراتِ سالهایی رمانتیک در اثر یک سقوطِ ناگهانی. …
-
وُلف، بیچر و زنانی دیگر در حاشیهی تاریخ
حینِ خواندنِ مقالهی اُرول دو نکته توجهم را جلب کرد اما نوشتن دربارهشان خارج از موضوعِ جستار بود؛ اگرچه یکی را به ناچار پانویسِ مختصری کردم. ارول -البته با لحنی مردد- پیشبینی کرد که کلبهی عموتام بیش از تمام آثار ویرجینیا ولف ماندگار باشد. اگرچه آن حدس و گمان را مبتنی بر معیارهای ادبیِ…
-
واریاسیونِ دیگری بر همان تمِ کرختیِ روانی
کرختیِ روانی – نسخهی نخست در گفتگوهای عمومی و بهویژه وقتی بحث "ترند" میشود، افراد تصور میکنند به ناچار باید همچون قماربازها -به اصطلاح- روی دست هم بلند شوند وگرنه در میان امواجِ خروشان اظهارنظرها از چپ و راست محو خواهند شد و کسی آنها را جدی نمیگیرد. مخاطب و مشاهدهگر اگر با کمی…
-
کلمات در زودپز، نویسنده بیتاب، خواننده بیحوصله
عنوان بالا توصیفیست که میشود از بیدقتیِ رایج در سایتها و نشریات و قضاوتِ مخاطبان به دست داد. مهم نیست موضوع گزارش چه باشد؛ حتی به قتل رسیدنِ ناباورانهی کارگردانی سالخورده با چنددهه کار مستمرِ فرهنگی. دقت را ظاهرا میشود قربانیِ همهچیز کرد. زمانی میگفتند با جاافتادنِ اینترنت و اتکا به موتورهای جستجو این…
-
نگاهی دیگر به رابطهی استاد و شاگرد در آکادمی
دنیل دِنِت -فیلسوفِ معاصر- به بهانهی کتابِ خاطراتِ اخیرش و پس از بازنشستگی مصاحبهای کرده مثل همیشه پرنکته و خواندنی. اظهارِ نظرش دربارهی تدریس و رابطهی استاد و شاگرد، یادآور طرزفکرِ مشابهی بود که زمانی از چامسکی شنیدم و تصور میکنم در فرهنگِ ما اگر هم نمونههایی داشته باشد، در اقلیتِ محض است. …
-
لایملایت در خیابان فردوسی
"تنها یکچیز از عشق بالاتر، و آن امید است". داستان به ظاهر از اینجا آغاز شده: "دانشگاه که تمام شد ناگزیر به سربازی رفتم. دورهای بود سرشار از احساس بطالت و افسردگی. در یکی از مرخصیها کتابِ لایملایت چاپلین را با خودم به سربازخانه بردم. وقتی تمام شد حسوحال عجیبی داشتم. خودکار را برداشتم و…
asadr.info 