دسته: یادداشت
-
نیاکانِ متحرک یا نیاکانِ ثابت، مسئله این است
این جانوری که در این ویدیو مشغول شناست از سه زاویه اهمیتِ جدی پیدا کرده. اسم این گونه تینوفورا است (Ctenophora)که ظاهرا در فارسی شانهداران میگوییم. اما اهمیتی که صحبتاش شد: نخست تصور میشد نیاکانِ جانوران (و ما) به اسفنجها میرسد. گونهای که در مرزِ میانِِ جانوربودن یا نبودن قرار میگیرد. دستگاه عصبی و ماهیچه…
-
موردِ عجیبِ الگا کارمونا
در خبرها میخوانیم ۴۸ساعت پیش از فینالِ جام جهانی زنان، پدر کاپیتان تیم زنان اسپانیا پس از دورهی طولانی بیماری میمیرد. اطرافیان تصمیم میگیرند تا پس از بازیِ سرنوشتساز خبر را پنهان نگه دارند. او در همان مسابقه تکگل پیروزیِ تیماش را میزند و کشورش را قهرمان جهان میکند. کلِ ماجرا به داستانی ساختگی میماند…
-
آگاهیِ یک مدلِ زبانی
مقالهیِ اخیرِ دیوید چالمرز -فیلسوف استرالیایی- در بوستون ریویو پاسخِ نسبتا مختصر اما کاملیست به این پرسش که آیا مدلهای زبانیِ بزرگی مثل GPT آگاهاند و یا سرآخر میتوانند باشند؟ فارغ از موافقت یا مخالفت با نظرات و استدلالاتِ چالمرز، خوانندنش میتواند تصویر کمابیش یکدستی از بحثِ جاری در سطحی فنی و شکلی دقیق، اما با…
-
هیچچیز مگر نگرش
"دانشگاه ممکن است نتواند آنچه را میخواهی یا بدان نیاز داری به تو آموزش دهد. فقط میتواند آنچه را میداند به تو بیاموزد." عبارت بالا جملهایست از زبان جیمز وِلچ – مشاورِ سابقِ جرج ششم و برخی دیگر از مقامات عالیرتبهی بریتانیا – در مقام استادی به چینوا آچبه که بعدها مهمترین نویسندهی آفریقایی -و…
-
شوهرِ رمانتیکِ لیبرال
نوشتهاند هَریت تیلور همسر جان استوارت میل در سفرشان به فرانسه به شکلی ناگهانی مریض شد و طی چند روز جانش را از دست داد. ضربهی آن مرگ برای میل سهمگین بود. چند ماه بعد که کتابِ مهمِ "دربارهی آزادی" منتشر شد، آن را به هریت تقدیم کرد و اصرار داشت نقش او بسیار فراتر…
-
واقعیتِ ساده و فلسفهی پیچیده
استاد فلسفهی اخلاق در دانشگاهی در کالیفرنیا به این نتیجه رسیده که بسیاری دانشجویان در امتحانات تقلب میکنند. نقشهای میریزد و سوالات امتحان را با پاسخهای نادرست در وبسایتی که پاتق محصلین برای به اشتراکگذاریِ پرسشپاسخهاست، قرار میدهد. طبق ادعایش، برای کسی که کوچکترین توجهی به مطالب کلاس میکرده پاسخها به شکلی آشکار و در ذوقزننده…
-
خودداری از دعوای توییتری و اتهامِ آلارمیستبودن
جاناتان هاید -روانشناس و نظریهپرداز مشهور آمریکایی- در مقالهای مفصل به نقدهای اصلی به نظریهاش دربارهی تاثیر مخرب شبکههای اجتماعی (و به طور مشخص اینستاگرام) بر روی نوجوانان (و به طور مشخص دخترها) پاسخ داده اشست. لینک مقاله/جستارش را اینجا گذاشتهام و خواندنش را به کسانی که به این طرز نوشتن علاقهمندند توصیه میکنم: نمونهی خوبیست از…
-
وقتی فلسفه با زیست روزمره مرتبط است
آن زمان، جدیگرفتنِ ادراکِ حیوانات و حرف در اینباره که احساس درد و لذت در گاو و موش و خوک تفاوت چندانی با آدمیزاد ندارد مثل سالهای اخیر شیک و بعدتر کلیشه نشده بود و آدمهای نظیر او بیشتر نچسب و موی دماغ بودند تا الگو و قهرمان
-
رژه دیدن از عوام: خودبرتربینی و خودمردمپنداری
باور عمومی، نظر اکثریت یا ارادهی مردم مفاهیمی ساده اما عمیقا مبهماند. دستِ پایینگرفتن و سادهلوحانه فرضکردناش برای نشاندادنِ برتریِ خویش، یا یکدست و هماهنگ با باورِ خویش درنظرگرفتناش برای حقانیت دادن به آراء خود، بیشتر نشان از خامیِ طرزفکر گوینده دارد تا شناختِ دقیقاش از نظر جمع
-
کرختیِ روانی، ناچاری و میلیونها میلیونر
یکی از مشهورترین و شاید تاملبرانگیزترین نقلِ قولهای قرن بیستم منسوب به فرد بدنامی است. جوزف استالین ظاهرا گفته «مرگ یک انسان تراژدی است و مرگ یک میلیون انسان آمار». پرمناقشه بودن شخص ایشان باعث نشده از این جمله کم استفاده شود اما اگر صادره از اینشتین، سارتر یا داستایفسکی بود شاید اقبال بیشتری هم…
asadr.info 